Trong thế giới điện tử, bạn đã bao giờ nghe đến một linh kiện nhỏ bé nhưng lại đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong nhiều thiết bị điện tử hàng ngày chưa? Đó chính là transistor C1815. Vậy Transistor C1815 là gì? Nó hoạt động như thế nào và có những ứng dụng ra sao? Bài viết này sẽ giúp bạn giải đáp mọi thắc mắc về một trong những loại transistor phổ biến nhất hiện nay.
XEM NGAY
Transistor C1815 là gì ?
Transistor C1815 (đầy đủ là 2SC1815) là một loại transistor lưỡng cực (BJT) loại NPN, được sản xuất phổ biến để sử dụng trong các mạch khuếch đại tần số thấp và mạch chuyển mạch.
- Loại: NPN
- Ứng dụng: Khuếch đại âm thanh, công tắc điện tử, mạch dao động
- Vỏ: TO-92 (nhỏ gọn, 3 chân)
- Dòng điện cực đại (Ic): 150 mA
- Điện áp cực đại giữa C-E (Vce): 50V
- Hệ số khuếch đại (hFE): 70 – 700 (tuỳ vào phân loại)
- Tần số hoạt động fT: Khoảng 80 MHz
Thứ tự chân của C1815 bạn có thể nhìn trên hình theo thứ tự là ECB.
Cấu tạo và nguyên lý hoạt động
Cấu tạo và nguyên lý làm việc
Cấu tạo:
Transistor C1815 có cấu tạo gồm ba lớp bán dẫn, tạo thành ba cực:
- Cực gốc (Base – B): Đây là cực điều khiển, có vai trò bật/tắt transistor.
- Cực góp (Collector – C): Cực thu thập năng lượng, thường được nối với tải.
- Cực phát (Emitter – E): Cực phát nguồn, là đầu ra của dòng điện.
Cấu tạo NPN của C1815 có nghĩa là lớp bán dẫn ở giữa là loại P (dương), và hai lớp bán dẫn ở hai bên là loại N (âm). Transistor này có kiểu chân cắm TO-92 nhỏ gọn.
Nguyên lý làm việc:
Transistor C1815 hoạt động dựa trên dòng điện đi vào cực gốc (B).
- Khi có dòng điện đi vào cực B, lớp bán dẫn sẽ được mở, cho phép một dòng điện lớn hơn đi từ cực C sang cực E, tạo ra dòng điện cực góp (IC).
- Nếu không có dòng điện ở cực B, lớp bán dẫn sẽ đóng, ngăn dòng điện chạy từ cực C sang cực E.
- Mối quan hệ giữa dòng điện cực góp (IC) và dòng điện cực gốc (IB) được tính bằng công thức: IC=β⋅IB, trong đó β là hệ số khuếch đại của transistor.
Công dụng của transistor C1815
Transistor C1815 có tính đa năng và được sử dụng rộng rãi trong nhiều ứng dụng khác nhau:
- Bộ khuếch đại: C1815 thường được dùng để khuếch đại tín hiệu điện tử, đặc biệt là trong các mạch khuếch đại âm thanh và tiền khuếch đại âm thanh.
- Công tắc điện tử: Nó có thể hoạt động như một công tắc tự động bật/tắt trong các mạch điện, ví dụ như để điều khiển đèn LED, rơ le, hoặc các thiết bị công suất thấp khác.
- Mạch dao động và RF: Nhờ khả năng hoạt động ở tần số cao, C1815 cũng được dùng trong các mạch dao động tần số cao và mạch RF (tần số vô tuyến).
- Kích điện áp: Transistor này còn được sử dụng để kích điện áp, làm kích điện hoặc các thiết bị điện khác.
Tham khảo thêm:
Hướng dẫn cách kiểm tra transistor C1815 đơn giản
Bước 1: Chuẩn bị đồng hồ và xác định chân
- Chuyển đồng hồ vạn năng sang thang đo điện trở X1 hoặc X10 (đối với đồng hồ kim) hoặc thang đo diode (đối với đồng hồ số).
- Xác định các chân E (Emitter), C (Collector), và B (Base) của transistor. Đối với C1815, thứ tự chân thường là E-C-B khi nhìn từ mặt trước có chữ.
Bước 2: Đo kiểm tra các mối nối B-E và B-C
– Đo thuận:
- Đặt que đo màu đen vào chân B (Base).
- Lần lượt dùng que đo màu đỏ chạm vào chân C (Collector) và chân E (Emitter).
- Nếu transistor còn tốt, kim đồng hồ sẽ lên hoặc đồng hồ số hiển thị một giá trị điện áp sụt giảm nhất định (khoảng 0.6V – 0.7V) cho cả hai lần đo.
– Đo ngược:
- Đảo ngược que đo, đặt que đo màu đỏ vào chân B.
- Lần lượt dùng que đo màu đen chạm vào chân C và chân E.
- Nếu transistor còn tốt, kim đồng hồ sẽ không lên hoặc đồng hồ số hiển thị “OL” (Open Line).
Bước 3: Đo kiểm tra mối nối C-E
- Đặt hai que đo vào chân C và chân E.
- Nếu transistor còn tốt, dù đo theo chiều thuận hay chiều ngược, kim đồng hồ sẽ không lên hoặc đồng hồ số hiển thị “OL”.
Kết luận tình trạng của transistor
– Transistor còn tốt: Kết quả đo đúng như các bước trên.
– Transistor bị hỏng (chập):
- Nếu đo thuận và ngược giữa B-E hoặc B-C mà kim đồng hồ đều lên, hoặc đồng hồ số hiển thị giá trị, thì mối nối đó đã bị chập.
- Nếu đo giữa C-E mà kim đồng hồ lên (hoặc hiển thị giá trị trên đồng hồ số), transistor đã bị chập CE.
– Transistor bị đứt: Nếu đo thuận giữa B-E hoặc B-C mà kim không lên, transistor đã bị đứt mối nối BE hoặc BC.
Với những kiến thức cơ bản về transistor C1815 đã được chia sẻ, bạn hoàn toàn có thể bắt đầu các dự án điện tử của riêng mình. Hãy thử ứng dụng C1815 vào một mạch khuếch đại âm thanh nhỏ hoặc một mạch đèn LED chớp tắt đơn giản. Việc tự tay kiểm tra và sử dụng linh kiện này sẽ không chỉ giúp bạn hiểu sâu hơn về lý thuyết mà còn mang lại niềm vui sáng tạo không ngừng