Bạn đang tìm hiểu về nguồn điện 3 pha? Vậy điện 3 pha là gì? Cách đấu điện 3 pha như thế nào? Điện 3 pha để dụng vào việc gì? Điện 3 pha có dễ đấu không? Điện 3 pha có nguy hiểm không? Tất cả những câu hỏi trên hôm nay chúng tôi ĐIỆN LẠNH AZ xin gửi đến các bạn những điều cần biết về điện 3 pha nhé.
XEM NGAY
Điện 3 pha là gì ?
Điện 3 pha là dòng điện có công suất lớn và có số vôn của 3 pha đo được là 380V, gồm có 3 pha nóng và 1 pha lạnh. Nói cách khác, điện 3 pha là hệ thống điện sử dụng ba dây dẫn điện xoay chiều, trong đó mỗi pha lệch nhau 120 độ về mặt góc pha.
Điện 3 pha thường được ứng dụng trong các nhà máy để tránh hao tổn điện năng cũng như được sử dụng ở các động cơ điện lớn, máy công suất chạy bằng điện lớn như mình thường thấy đó là : Máy sát gạo, máy điều hòa công suất lớn, …Và các nhà máy xí nghiệm công suất lớn khác.
- Tham khảo thêm: Điện trở là gì ?
Điện 3 pha có 4 dây gôm 4 dây gì ? Cách đấu như thế nào ?
Điện 3 pha 4 dây gồm có 3 dây pha ( Hay còn gọi là day nóng, day lửa) và có nguồn điện là 380V và một dây trung tính ( hay còn gọi là dây mát) 0V.
Khi bạn đo 3 dây pha với nhau mỗi lần đo bạn sẽ thu được là 380V còn khi bạn đo điện từ 1 pha lửa với pha trung tính bạn sẽ được nguồn điện là 220V ( nguồn điện mình đang sử dụng )
Đấu điện 3 pha có khó không ? Có mấy cách đấu điện 3 pha ?
Để nói về cách đấu điện 3 pha chỉ có 2 cách đấu chính đó là đấu ” Hình Tam Giác” và đấu ” Hình Sao”
Khi đấu điện 3 pha bạn cần nhớ rõ đâu là dây trung tính và đâu là dây pha để khi đấu tránh bị chạm chập gây cháy nổ. Thường đấu điện chúng ta sẽ đâu dây pha vào dây pha, dây trung tính vào dây trung tính.
Có rất nhiều trường hợp đấu cho máy bị ngược pha và máy sẽ không hoạt động lúc này bạn cần phải đâỏ 3 pha với nhau máy mới hoạt động được.
Điện 3 pha bao nhiêu V?
Thông thường tại Việt Nam, điện 3 pha có hai mức điện áp tiêu chuẩn đó là 380V/220V:
- 380V là điện áp giữa 2 pha (pha-pha).
- 220V là điện áp giữa 1 pha và dây trung tính (pha-trung tính).
Tùy vào mục đích sử dụng và thiết bị, người dùng có thể lấy điện áp 220V từ hệ thống 3 pha để sử dụng cho thiết bị dân dụng.
- Xem ngay: 1HP = W
Cấu tạo của điện 3 pha
Hệ thống điện 3 pha về cơ bản bao gồm:
Nguồn phát (Máy phát điện 3 pha): Gồm ba cuộn dây (pha) đặt lệch nhau 120 độ trên stato. Khi rôto quay, từ trường biến thiên sẽ tạo ra ba suất điện động xoay chiều lệch pha nhau 120 độ.
Hệ thống đường dây truyền tải:
- 4 dây: Bao gồm 3 dây pha (thường ký hiệu là L1, L2, L3 hoặc A, B, C) và 1 dây trung tính (N). Dây trung tính thường được nối đất tại trạm biến áp.
- 3 dây: Trong các hệ thống chỉ sử dụng điện áp dây, không có dây trung tính.
Tải tiêu thụ (Động cơ 3 pha, lò sưởi công nghiệp,…): Các thiết bị này được thiết kế để hoạt động với điện 3 pha, thường có các cuộn dây đấu hình sao hoặc hình tam giác.
Hướng dẫn cách đấu điện 3 pha đúng kỹ thuật
Có hai cách đấu điện 3 pha cơ bản cho tải:
1. Đấu hình sao (Y – Star connection):
- Ba điểm cuối của ba cuộn dây (pha) của tải được nối chung lại với nhau tạo thành điểm trung tính.
- Ba điểm đầu còn lại được nối vào ba dây pha của nguồn điện.
- Nếu có dây trung tính từ nguồn, nó sẽ được nối vào điểm trung tính của tải.
- Điện áp đặt vào mỗi pha của tải là điện áp pha (Upha). Điện áp giữa hai dây pha là điện áp dây (Uday). Mối quan hệ giữa chúng là Uday = √3∗Upha.
- Cách đấu này phù hợp cho các tải cần cả điện áp pha và điện áp dây, hoặc khi cần điểm trung tính để cân bằng tải.
2. Đấu hình tam giác (Δ – Delta connection):
- Cuối cuộn dây thứ nhất nối với đầu cuộn dây thứ hai, cuối cuộn dây thứ hai nối với đầu cuộn dây thứ ba, và cuối cuộn dây thứ ba nối với đầu cuộn dây thứ nhất, tạo thành một mạch vòng kín.
- Ba điểm nối giữa các cuộn dây được nối vào ba dây pha của nguồn điện.
- Điện áp đặt vào mỗi pha của tải chính là điện áp dây (Uday).
- Cách đấu này thường được sử dụng cho các tải chỉ yêu cầu điện áp dây, và không có dây trung tính.
Lưu ý: Việc đấu nối điện 3 pha cần được thực hiện bởi người có chuyên môn và kinh nghiệm để đảm bảo an toàn và đúng kỹ thuật.
Điện 3 pha có nguy hiểm không?
Có, điện 3 pha rất nguy hiểm. Mức điện áp của điện 3 pha thường cao hơn điện 1 pha dân dụng, và dòng điện cũng lớn hơn, do đó, nguy cơ gây thương tích nặng hoặc tử vong khi tiếp xúc với điện 3 pha là rất cao.
Các nguy hiểm tiềm tàng bao gồm:
- Điện giật: Gây bỏng nặng, tổn thương cơ quan nội tạng, hoặc ngừng tim.
- Cháy nổ: Do quá tải, chập điện, hoặc hỏng hóc thiết bị.
- Hư hỏng thiết bị: Nếu đấu nối sai hoặc không đúng điện áp, có thể gây hỏng hóc nghiêm trọng cho thiết bị điện.
Để đảm bảo an toàn khi làm việc với điện 3 pha, cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy tắc an toàn sau:
- Ngắt nguồn điện hoàn toàn trước khi tiến hành bất kỳ công việc nào.
- Sử dụng dụng cụ bảo hộ cá nhân (PPE) như găng tay cách điện, ủng cách điện, kính bảo hộ.
- Kiểm tra điện áp trước khi chạm vào dây dẫn hoặc thiết bị.
- Không làm việc một mình khi có thể.
- Tuân thủ các quy định an toàn điện của địa phương và quốc gia.
- Chỉ người có chuyên môn và được đào tạo mới được phép làm việc với hệ thống điện 3 pha.
- Tham khảo thêm: Cách tính tiền điện trong 1 tháng
Sự khác biệt giữa điện 3 pha và 1 pha, 2 pha
| Đặc điểm | Điện 1 pha | Điện 2 pha (ít phổ biến) | Điện 3 pha |
| Số lượng dây dẫn | 2 dây (1 dây pha, 1 dây trung tính) | 3 hoặc 4 dây (2 dây pha, 1 trung tính, 1 đất) | 3 hoặc 4 dây (3 dây pha, 1 dây trung tính nếu có) |
| Điện áp phổ biến | 220V (Việt Nam), 110V, 120V (Mỹ, Nhật) | 240V, 208V (đôi khi được tạo từ 3 pha) | 380V/220V (Việt Nam), 400V, 480V, 600V |
| Công suất | Thấp, phù hợp cho gia đình và thiết bị nhỏ | Trung bình, hiệu quả hơn 1 pha | Cao, phù hợp cho công nghiệp và tải lớn |
| Ứng dụng | Chiếu sáng, thiết bị gia dụng | Một số hệ thống cũ hoặc đặc biệt | Động cơ điện công suất lớn, máy công nghiệp, hệ thống điều hòa không khí trung tâm, lò điện,… |
| Hiệu quả truyền tải | Kém hiệu quả hơn | Trung bình | Hiệu quả cao, tổn thất ít hơn |
| Tính ổn định | Xung điện áp không đều | Xung điện áp tương đối đều | Xung điện áp đều, ít dao động |
| Chi phí | Chi phí lắp đặt ban đầu thấp | Chi phí trung bình | Chi phí lắp đặt ban đầu cao hơn |
Lưu ý về điện 2 pha: Thực chất, điện 2 pha đúng nghĩa (hai pha lệch nhau 90 độ) rất hiếm và gần như không còn được sử dụng. Trong nhiều trường hợp, khi nói đến điện 2 pha, người ta có thể ám chỉ:
- Hệ thống split-phase: Phổ biến ở Bắc Mỹ, cung cấp 120V và 240V từ một biến áp có điểm giữa.
- Lấy 2 pha từ hệ thống 3 pha: Ví dụ, lấy 2 dây pha và 1 dây trung tính từ hệ thống 3 pha để tạo ra điện áp pha-pha.
Kết luận:
Điện 3 pha là hệ thống điện quan trọng và phổ biến trong công nghiệp, giúp truyền tải điện năng hiệu quả, ổn định và đáp ứng nhu cầu vận hành các thiết bị công suất lớn. Tuy nhiên, do có điện áp cao và cấu trúc phức tạp, việc lắp đặt và sử dụng điện 3 pha đòi hỏi kiến thức chuyên môn và tuân thủ nghiêm ngặt các quy tắc an toàn.
Nếu bạn đang có nhu cầu lắp đặt hoặc chuyển đổi sang điện 3 pha, hãy liên hệ với đơn vị kỹ thuật uy tín để được tư vấn và thi công đúng chuẩn, đảm bảo an toàn cho người và thiết bị.